IIaPGW - relacja ze spotkania konsultacyjnego we Wrocławiu

Plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy to jedne z najważniejszych dokumentów planistycznych w gospodarce wodnej, których projekty są opracowywane co 6 lat przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Zawierają m.in. zestawy działań, które należy podjąć, aby osiągnąć lub utrzymać dobry stan wód i ekosystemów od nich zależnych, umożliwiając jednoczesne korzystanie z nich w sposób zrównoważony. Stanowią podstawę podejmowania decyzji kształtujących stan zasobów wodnych i określają zasady gospodarowania nimi. Projekty IIaPGW zostały przygotowane dla dziewięciu obszarów dorzeczy: Wisły, Odry, Dniestru, Dunaju, Banówki, Łaby, Niemna, Pregoły i Świeżej.

– Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu działa na obszarze jednego z najciekawszych systemów rzek i dróg wodnych w Europie, obejmującego dorzecze drugiej co do długości rzeki w Polsce – Odry i jej przepiękną drogę wodną, stopnie wodne, ale także Wrocławski Węzeł Wodny, kaskadę zbiorników na Nysie Kłodzkiej czy ponad stuletnie zabytkowe zapory wodne, jazy i kanały. Prowadzimy również aktywną współpracę na międzynarodowym obszarze dorzecza Odry ze stroną czeską i niemiecką. Dzisiejsze spotkanie we Wrocławiu ma na celu przybliżenie wszystkim zainteresowanym tematyki prac związanych z gospodarowaniem wodami na naszym terenie oraz umożliwienie kontaktu z ekspertami biorącymi udział w tworzeniu projektów planów. Każdy obywatel ma możliwość – czy to podczas spotkań konsultacyjnych, czy też poprzez formularze na stronie internetowej – zabrać głos, zgłosić uwagi, wyrazić swoje zdanie i wpłynąć tym samym na kierunek gospodarowania wodami w swoim otoczeniu – powiedział Rafał Błaszczyk, Zastępca Dyrektora ds. Usług Wodnych i Zarządzania Środowiskiem Wodnym RZGW we Wrocławiu.

Jednolite części wód powierzchniowych oraz podziemnych to podstawowe jednostki planistyczne w gospodarowaniu wodami. Dla obszaru dorzecza Odry (regionu wodnego Środkowej Odry) analizom poddane zostały jednolite części wód powierzchniowych (jcwp) rzecznych, jeziornych i zbiornikowych oraz podziemnych, a dla obszaru dorzecza Łaby - jednolite części wód powierzchniowych rzecznych oraz wód podziemnych.

 

Jednym z istotnych zjawisk występujących w omawianych obszarach i regionach wodnych jest depozycja atmosferyczna, czyli zanieczyszczenia pochodzące z powietrza, dostające się do wód powierzchniowych poprzez opady deszczu i śniegu. Depozycja atmosferyczna stanowi zanieczyszczenie obszarowe spowodowane spalaniem paliw kopalnych, niską emisją, transportem, emisją przemysłową. Wynika to między innymi z istnienia dużych ośrodków przemysłowych (Środkowa Odra: Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy, zakłady górnicze: Lubin, Rudna, Polkowice - Sieroszewice). Zjawisko to jest jedną z przyczyn przekroczenia wartości granicznych w odniesieniu do normy dla metali ciężkich oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych - WWA, do których zalicza się ponad 200 związków chemicznych mających działanie nowotworowe. Dodatkowo w regionie wodnym Środkowej Odry odnotowuje się zmiany morfologiczne związane z koniecznością zapewnienia drożności cieków.  

 

W przypadku regionu wodnego Środkowej Odry zidentyfikowane problemy dotyczą zrzutów ścieków przemysłowych i komunalnych, które okresowo powodują znaczne przekroczenia wartości stężeń granicznych substancji szczególnie szkodliwych. Niniejszy region wodny boryka się również z problemem zanieczyszczenia wód spowodowanym dużym udziałem gruntów ornych i intensywnym rolnictwem, a także ze zrzutami z chowu i hodowli, co stanowi dodatkowe źródło biogenów, których wartości graniczne zostały przekroczone w dużej części analizowanych wód powierzchniowych.

 

Na stan i jakość wód podziemnych mają wpływ wody słone z niżej położonych poziomów wodonośnych
oraz pobór odwodnieniowy górnictwa odkrywkowego, a także liczne punktowe potencjalne ogniska zanieczyszczeń, oddziaływanie zakładów przemysłowych, infrastruktura techniczna przemysłu wydobywczego, obszary intensywnie użytkowane rolniczo oraz oddziaływanie aglomeracji wrocławskiej.

 

 

Wykonane badania i analizy w ramach IIaPGW pozwoliły opracować zestawy działań naprawczych, mających na celu złagodzenie skutków wpływu działalności człowieka na środowisko wodne. IIaPGW wskazuje na konieczność realizacji łącznie dla wszystkich omawianych regionów wodnych ok. 2,7 tys. działań naprawczych, na kwotę prawie 3,6 mld zł dla regionu wodnego Środkowej Odry (2 661 działań) oraz 8,3 mln zł (37 działań) dla regionów wodnych obszaru dorzecza Łaby. Zestawy działań zaproponowano łącznie dla 429 jednolitych części wód omawianych regionów wodnych, co stanowi 83% wszystkich jednolitych części wód regionu wodnego Środkowej Odry (418) oraz 85% jednolitych części wód obszaru dorzecza Łaby (11).

 

W przypadku jednolitych części wód powierzchniowych rzecznych w regionie wodnym Środkowej Odry działania naprawcze dotyczą przede wszystkim eliminacji presji skumulowanych,  również na obszarach chronionych. Kolejne działania związane są z eliminacją presji fizykochemicznych i chemicznych, w tym pochodzących z gospodarki ściekowej. W przypadku wód podziemnych działania naprawcze związane są z ograniczeniem presji ilościowych oraz eliminacją presji chemicznych pochodzących ze źródeł komunalnych i rolnictwa. Jeśli chodzi o obszar dorzecza Łaby, to działania naprawcze ukierunkowane są na ograniczenie presji skumulowanych,  również w obszarach chronionych. Jednocześnie, w związku z  presjami hydromofologicznymi, zostały zaplanowane działania mające na celu zapewnienie drożności cieków. Zgodnie z harmonogramem wszystkie zaplanowane działania naprawcze powinny zostać zrealizowane do 2027 roku.

 

 

W półrocznych konsultacjach społecznych projektów IIaPGW, trwających od 14 kwietnia do 14 października 2021 roku, ogłoszonych przez Ministra Infrastruktury i realizowanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, może wziąć udział każda zainteresowana osoba, firma lub organizacja. Oznacza to, że każdy ma możliwość zabrania głosu, a tym samym może mieć wpływ na to, w jaki sposób będzie osiągany, a następnie utrzymywany dobry stan wód. Po zakończeniu półrocznych konsultacji społecznych
oraz procedury legislacyjnej, plany gospodarowania wodami zostaną przyjęte w formie rozporządzeń ministra właściwego ds. gospodarki wodnej.

 

Informacje o tym, jak wziąć udział w konsultacjach społecznych projektów IIaPGW dla 9 obszarów dorzeczy w Polsce dostępne są na stronie: www.apgw.gov.pl/konsultacje.

Zapis spotkania konsultacyjnego IIaPGW oraz prezentacje prelegentów znajdują się na stronie: www.apgw.gov.pl/pl/Wroclaw-2206