IIaPGW - relacja ze spotkania konsultacyjnego w Rzeszowie

Plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy to jedne z najważniejszych dokumentów planistycznych w gospodarce wodnej, których projekty są opracowywane co 6 lat przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Zawierają zestawy działań, które należy podjąć, aby osiągnąć lub utrzymać dobry stan wód i ekosystemów od nich zależnych, umożliwiając jednoczesne korzystanie z nich w sposób zrównoważony. Stanowią podstawę podejmowania decyzji kształtujących stan zasobów wodnych i określają zasady gospodarowania nimi. Projekty IIaPGW zostały przygotowane dla dziewięciu obszarów dorzeczy: Wisły, Odry, Dniestru, Dunaju, Banówki, Łaby, Niemna, Pregoły i Świeżej.

Administrowany przez RZGW w Rzeszowie obszar dorzecza Wisły, region wodny Górnej – Wschodniej Wisły oraz obszar dorzecza Dniestru cechuje m.in. bardzo duże zagęszczenie sieci rzecznej – to aż 215 jednolitych części wód powierzchniowych. Bardzo często reagujemy w sytuacjach kryzysowych związanych z awariami lokalnych oczyszczalni, które skutkują zrzutami nieoczyszczonych ścieków, a to przekłada się na aktualny stan wód w regionie. Stąd też w aktualizowanym planie gospodarowania wodami na terenie RZGW w Rzeszowie zidentyfikowano konieczność realizacji 1,2 tys. działań naprawczych o łącznej wartości niemal 1,5 mld zł – mówi Małgorzata Wajda, Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Rzeszowie.

Jednolite części wód powierzchniowych oraz podziemnych to podstawowe jednostki planistyczne w gospodarowaniu wodami. Dla obszaru dorzecza Wisły, regionu wodnego Górnej-Wschodniej Wisły oraz obszaru dorzecza Dniestru analizom poddane zostały jednolite części wód powierzchniowych (jcwp) rzecznych, zbiornikowych i podziemnych.

 

Jednym z problemów występujących w obu omawianych obszarach i regionach wodnych jest depozycja atmosferyczna, czyli zanieczyszczenia pochodzące z powietrza, dostające się do wód powierzchniowych poprzez opady deszczu i śniegu. Jest to spowodowane spalaniem paliw kopalnych, niską emisją, transportem, emisją przemysłową. Depozycja atmosferyczna może być także dodatkowym źródłem biogenów, w tym głównie azotu, których wartości graniczne zostały przekroczone w części wód omawianego terenu. W przypadku regionu wodnego Górnej-Wschodniej Wisły zidentyfikowane problemy dotyczą również zrzutów ścieków przemysłowych oraz bytowych, które notują znaczne przekroczenia wartości stężeń granicznych substancji szczególnie szkodliwych w większości monitorowanych obecnie wód rzecznych.

 

Jeśli chodzi o jakość wód podziemnych obu regonów to zanieczyszczenia wynikają głównie z konsekwencji działalności rolniczej. W strefach, gdzie izolacja pierwszego poziomu wodonośnego jest słaba, wody podziemne narażone są na zanieczyszczenie głównie związkami azotu, siarki oraz związkami organicznymi. Istnieje także ryzyko wzrostu stężeń chlorków oraz metali - głównie magnezu, sodu i potasu. Zagrożenia wywołane działalnością człowieka mają charakter obszarowy i są związane również z funkcjonowaniem osiedli wiejskich i miejskich, w których rozwój sieci wodociągowej nie był równoczesny z rozwojem kanalizacji, jak również z funkcjonowaniem zakładów przemysłowych, ferm oraz szlaków komunikacyjnych.

 

Wykonane badania i analizy w ramach IIaPGW pozwoliły opracować zestawy działań naprawczych, mających na celu złagodzenie skutków wpływu działalności człowieka na środowisko wodne.  IIaPGW łącznie dla obszaru dorzecza Wisły, regionu wodnego Górnej-Wschodniej Wisły oraz obszaru dorzecza Dniestru wskazuje konieczność realizacji ok. 1,2 tys. działań naprawczych, na kwotę prawie 1,5 mld zł, w tym zdecydowana większość kosztów dotyczy działań dla wód rzecznych – aż 99%. Zestawy działań zaproponowano łącznie dla 195 jednolitych części wód omawianych regionów wodnych, co stanowi 87% wszystkich jednolitych części wód regionu wodnego Górnej-Wschodniej Wisły (194) oraz 50% jednolitych części wód regionu wodnego Dniestru (1). Dla wód zbiornikowych zaplanowane działania nakierowane są na poprawę jakości wody dla wskaźników fizykochemicznych i chemicznych. Zgodnie z harmonogramem wszystkie zaplanowane działania naprawcze powinny zostać zrealizowane do 2027 roku.

 

 

W półrocznych konsultacjach społecznych projektów IIaPGW, trwających od 14 kwietnia do 14 października 2021 roku, ogłoszonych przez Ministra Infrastruktury i realizowanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, może wziąć udział każda zainteresowana osoba, firma lub organizacja. Oznacza to, że każdy ma możliwość zabrania głosu, a tym samym może mieć wpływ na to, w jaki sposób osiągany będzie, a następnie utrzymywany dobry stan wód. Po zakończeniu półrocznych konsultacji społecznych oraz procedury legislacyjnej, plany gospodarowania wodami zostaną przyjęte w formie rozporządzenia ministra właściwego ds. gospodarki wodnej.

 

Informacje o tym, jak wziąć udział w konsultacjach społecznych projektów IIaPGW dla 9 obszarów dorzeczy w Polsce dostępne są na stronie: www.apgw.gov.pl/konsultacje.

Zapis spotkania konsultacyjnego IIaPGW oraz prezentacje prelegentów znajdują się na stronie: https://apgw.gov.pl/pl/Rzeszow-0706