W tym roku, 27 września, już po raz piętnasty obchodzimy Światowy Dzień Rzek. Święto to zostało ustanowione w 2005 r. przez Organizację Narodów Zjednoczonych, która proklamowała Międzynarodową Dekadę „Woda dla Życia” w celu zwiększenia świadomości potrzeby ochrony światowych zasobów wodnych.
Regulowanie i eksploatowanie rzek, które trwało przez dziesiątki lat, w konsekwencji miało ogromy wpływ na ich degradację. Zaledwie jedna czwarta, ze 111 tys. km rzek w Polsce, zachowała się w stanie bliskim naturalnemu, choć nadal polskie rzeki są jednymi z najmniej przekształconych w Europie
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie jest odpowiedzialne za opracowanie i realizację planów renaturyzacji. Nie zakładają one całkowitej zmiany charakteru rzek, a jedynie poprawę funkcjonowania ekosystemów. Ich celem jest przywracanie naturalnych warunków tam, gdzie jest to możliwe, przy pogodzeniu zarówno celów środowiskowych, jak i gospodarczych czy społecznych. Plany renaturyzacji uzupełniają się z innymi programami, jak np. z planem zarządzania ryzykiem powodziowym i planem przeciwdziałania skutkom suszy. Każdy z nich jest ukierunkowany na konkretne cele, natomiast finalnie tworzą merytoryczną całość i znajdują swoje odzwierciedlenie w planach gospodarowania wodami.
Światowy Dzień Rzek obchodzony jest w ponad 60 krajach świata i bierze w nim udział kilka milionów osób. Jest jednak wiele działań, które każdy z nas może podjąć, aby rzeki w naszym sąsiedztwie były czystsze, zapewniały naturalny rozwój fauny i flory. Trzeba poszukiwać rozwiązań, które pozwolą rozsądniej wykorzystywać zasoby rzeczne przez człowieka, a jednocześnie działać na rzecz przywracania im jak najbardziej naturalnych warunków przyrodniczych. Na poziomie państwa działania te obejmują np. likwidację zbędnych przekształceń cieków czy zmniejszanie skutków przekształceń niezbędnych, ale których negatywny dla środowiska efekt można ograniczyć. Na poziomie indywidualnym może być to np. uczestnictwo w realizowanych regularnie przez Wody Polskie pod hasłem #WodyToNieŚmietnik i #SzanujWodę akcjach sprzątania terenów nadrzecznych.
Nie bądźmy obojętni. Od mądrego i świadomego postępowania każdego z nas, zależy, czy rzeki będą dalej dostarczały nam czystej wody, dawały możliwość odpoczynku i inspirowały nas do różnych działań. Światowy Dzień Rzek to okazja, by przypomnieć, jakie znaczenie w ekosystemie mają rzeki. Dbajmy o nie i chrońmy je na co dzień, dla nas i dla przyszłych pokoleń.